De tragische geschiedenis van het Lovatnet
Het Lovatnet is een indrukwekkend mooi meer met een hele lange, tragische geschiedenis. Iets voorbij Loen, in de omgeving van Stryn in Sogn og Fjordane, kun je aan de omgeving nog altijd aflezen wat voor rampen er een eeuw geleden plaatsvonden in deze florerende vallei.
Het onwerkelijk parelgroene meer bevat voornamelijk smeltwater dat zich vanaf de Jostedalsbreen en de Tindefjellbreen een weg baant naar de Lodalen vallei. Vanuit het Lovatnet stroomt het water vervolgens via de Loelva rivier naar de Nordfjorden. Doordat het meer omringd wordt door gigantisch hoge bergtoppen, het fjordwater intens helder is en er groener dan groen gras langs het water groeit, is het Lovatnet een ware lust voor het oog. Toeristen zetten dan ook graag hun tentje op langs de oevers van dit prachtige meer. En geef ze eens ongelijk!
Hoe kom je bij het Lovatnet?
Reis je vanuit het noorden, navigeer dan eerst naar Stryn. Eenmaal gearriveerd in Stryn kun je verder navigeren naar Loen. Na Stryn ben je binnen 10 minuten in Loen.
Reis je vanuit het zuiden, houd dan Stryn aan als navigatiepunt. Zo’n 10 minuten voordat je in Stryn bent, beland je vanzelf in Loen. Vergeet niet om af en toe de auto langs de kant te zetten en om je heen te kijken, want de Innvikfjorden zijn wel een foto of 10 waard!
Vanaf Loen staan Lodalen en weg 14 – Kjenndalsbreen aangegeven met borden. Volg deze borden door linksaf te slaan (vanaf Stryn) en je bereikt vanzelf het Lovatnet.
Houd er rekening mee dat je contant geld meeneemt als je deze routes wilt rijden! Je moet namelijk op een hele ouderwetse manier tol betalen (lees: door een envelop met je kenteken en de datum van de dag erop in een bakje te doen).
Sprakeloos door schoonheid
We vertrokken vroeg in de ochtend vanuit Ålesund naar Loen. Na een dag in de stad door te hebben gebracht, konden we niet wachten om ons weer in de natuur te bevinden. En het wachten werd beloond, want wat was dit een mooie tocht! Naast het Lovatnet hebben we deze dag ook de Kjenndalsbreen en Bødalsbreen bezocht. Het is aan te raden om deze drie met elkaar te combineren!
Met U.S. Royalty op volume 10 en teksten als “I’m breathless” in onze oren reden we langs parelgroene en knalblauwe wateren die ons letterlijk sprakeloos lieten. Met het zonnetje dat als kers op de taart achter de bergen vandaan tevoorschijn kwam, kreeg ik toch echt een brok in mijn keel.
Het schilderspallet van Loen
Rondom Loen vind je super veel smalle, rustieke bergweggetjes met uitzichten die je nooit eerder gezien hebt. Besneeuwde bergtoppen, knalgroene wateren, watervallen die zich een weg naar beneden banen tussen al het groen door.. Het lijkt wel één groot schilderij waar je doorheen rijdt!
Als het zonlicht reflecteert in het fjord, lijkt het net of je een Instagramfilter voor je ogen hebt geplakt. Deze reflectie heeft ook veel invloed op foto’s. Vrijwel alle foto’s die we deze dag gemaakt hebben, hebben een verschillende gloed over zich. Van alle teinten blauw tot groen en weer terug. Je krijgt er geen genoeg van!
Eenmaal aangekomen bij het eindpunt van het Lovatanet, arriveerden we bij de Kjenndalstova. Een restaurantje aan het water en tevens een erg handig herkenningspunt voor als je dit gebied wilt verkennen! Het restaurant bevindt zich namelijk op het kruispunt voor ritjes naar de Bødalsbreen en Kjenndalsbreen. Je begrijpt wel dat ik binnen 2 seconden de auto uitgestruikeld was toen ik dit zag. Naast het restaurant staan picknicktafels die uitzicht bieden op onderstaand plaatje. Misschien wel mijn favoriete moment van de dag!
De tragedie van het Lovatnet
Maar schijn bedriegt. Want wat je op het eerste gezicht niet aan het Lovatnet afziet, is de tragische geschiedenis die zich in de vallei heeft afgespeeld. Waar je nu rust en prachtige natuur vindt, vonden ooit de meest heftige landverschuivingen van de Noorse geschiedenis plaats. Door de hoge, stijle bergtoppen waren ook lawines niet vreemd in de Lodalen vallei. Rond de 14e eeuw werd de eerste boerderij (voor zover we weten) compleet verwoest.
In 1755 verwoestte een grote lawine opnieuw alle gebouwen op de Helset boerderij. Iedereen die daar in de buurt woonde, werd bedolven onder meters sneeuw. Slechts één man overleefde de ramp, omdat hij die dag uit vissen was. Hij bouwde eigenhandig de boerderij weer op. In 1855 verwoeste een landverschuiving opnieuw een boerderij, maar kwam er gelukkig niemand om het leven.
Aan het einde van het Lovatnet lagen de dorpjes Bødal en Nesdal. Deze bleven eeuwenlang vrij van lawines en landverschuivingen, omringt door een grote grasvlakte die als ‘veilig gebied’ werd beschouwd. Maar op 5 januari 1905 kwam abrupt een einde aan deze status.
De ramp van 1905
Een groot stuk steen van de Ramnefjell berg (1493 meter) brak af en kletterde met bruut geweld en vergezeld door omliggende keien zo’n 500 meter naar beneden. Naar schatting kwam er 350.000m3 aan steen in het meer terecht. Door de klap werd een vloedgolf van 40 meter hoog opgewekt die zowel Bødal als Nesdal trof. De ene kant van de golf veegde Bødal van de kaart, de golf die de andere kant op ging trof Nesdal. 61 mensen kwamen op die dag om het leven, meer dan 50 huizen werden verwoest en 80 boothuizen werden nooit meer terug gezien.
De stille getuige van de tragische geschiedenis
Het stoombootje “Lodølen” werd 40 meter in de lucht geworpen en 300 meter verderop weer op het land gesmeten als stille getuige van de tragedie. Als je goed kijkt, kun je een roestig stukje van de boot tussen de bomen door zien spieken. Overlevenden moesten lange tijd herstellen van verwondingen, rouw en het kwijtraken van ALLES.. Maar zij waren uiteindelijk wel degene die de boerderijen weer opnieuw opbouwden. Deze keer iets verder landinwaarts.
Er lagen betere tijden in het verschiet voor de afgelegen dorpjes. Duizenden toeristen wilden de plek van het onheil aanschouwen en de littekens van de gebeurtenissen in de omgeving aanschouwen. Vooral het oude stoombootje was een populaire attractie en zo’n 31 jaar lang bleef het stil in de vallei.
Maar op 13 september 1936 barstte er opnieuw natuurgeweld los in het gebied. Er vond opnieuw een landverschuiving plaats op exact dezelfde plek, maar dan veel heftiger. Een stuk rots dat ongeveer twee keer zo groot als de Eiffeltoren was, brak af en kwam in het meer terecht. Op onderstaande foto zie je het stuk berg dat afbrak; het is precies het vlak waar je geen bomen ziet groeien.
De naar schating 1.000.000m3 aan rots die naar beneden kletterde, zorgde voor een tsunami die zo heftig was dat de maatregelen die de bewoners eerder hadden getroffen niet meer mochten baten. Alle boerderijen werden verwoest en opnieuw kwamen 74 personen om het leven. Honderden hectaren werden overstroomd door zand en stenen en onbruikbaar verklaard.
Langs de weg tussen Bødal en Kjenndal hangt nu een koper plaatje met de namen van personen die nooit teruggevonden werden. Met het bloemenperkje ernaast, het laatste aandenken aan de bewoners die het leven lieten tijdens deze tragische gebeurtenissen.
Een landschap vol littekens
De tragedie van 1936 is tot op heden de grootste natuurramp die Noorwegen ooit getroffen heeft. Vandaag de dag is er nog één bewoonde boerderij in Bødal te vinden, maar niet één in Nesdal. Ondanks het tragische verleden is deze plek absoluut het bezoeken waard. Al is het alleen maar om de gigantische littekens en gapende wonden van het landschap te lezen en de verhalen langs de weg te lezen. Het contrast kan niet groter, met de onschuldige en adembenemende natuur die het gebied beslaat.
Persoonlijk reisadvies
Wil je hulp met het samenstellen van jouw droomreis naar en door Noorwegen? Of het organiseren van je reis compleet uit handen geven? Neem contact met mij op en dan ben jij straks ook Lost in Norvana!
3 reacties
Marja Butter van Bruggen
Heel indrukwekkend om te lezen en wij gaan hier zeker deze zomer een kijkje nemen.
Kees
Interessant stukje geschiedenis. Had het nog niet eerder gehoord.
Lost In Norvana
Zo leren we elke dag wat nieuws! Dat vind ik misschien nog wel het leukste aan reizen door Noorwegen. 🙂